Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى وقىرماندار نازارىنا ارمان بەرداليننىڭ كەز كەلگەن قازاققا وي تاستار تەرمەسىن ۇسىنادى.
جوق ىزدەپ ءجۇرمىن
جوق ىزدەپ ءجۇرمىن جوعالتىپ الىپ بارىمدى،
جول ىزدەپ ءجۇرمىن قايتارار وتكەن شاعىمدى.
بىرلىگىم نەگە بۇيرەكتەي كەتتى ءبولىنىپ،
تۇندىگىم نەگە ءتۇس اۋماي جاتىپ جابىلدى.
جۇرت ەمەس پە ەدىك جۇدىرىققا ۇقساپ جۇمىلعان،
ۇلت ەمەس پە ەدىك ۇل مەنەن قىزى دارىندى.
زاڭ ىزدەپ ءجۇرمىن قورعايتىن قولدا بارىمدى،
جان ىزدەپ ءجۇرمىن تۇسىنەر مۇڭ مەن زارىمدى.
ەل ىزدەپ ءجۇرمىن ازانسىز تاڭى اتپاعان،
سان عاسىر بويى ساقشىداي سالتىن ساقتاعان.
تابىسىن ەمەس، نامىسىن قورعاپ تۇمارداي،
مالى ءۇشىن ەمەس، ارى ءۇشىن بولعان اقتابان.
قول ۇشىن سوزىپ جەسىرى مەنەن جەتىمگە،
ول ءۇشىن ودان اقى دامەتىپ جاتپاعان.
مۇراگەرلەرىن بەسىكتەن باستاپ ۇيرەتىپ،
قۇلاگەرلەرىن قۇلىن كەزىنەن باپتاعان.
وسىنىڭ ءبارى كورگەن تۇستەي بوپ كەشەگى،
جوق بولىپ كەتتى جات جۇرتتىڭ جۇعىپ كەسەلى.
جەرىنىپ ءجۇرمىن وزىمنەن-وزىم بۇل كۇنى،
دەمىگىپ ءجۇرمىن دەرتىمنىڭ بولماي ەش ەمى.
مول مۇرام قايدا، دومبىرام قايدا جوعالدى؟!
باتىستان گۋلەپ بارابان ءۇنى ەسەدى.
قوعامىم مىناۋ قارعاسىن توردە سايراتىپ،
تۇلپاردان وزىپ بايگىنى العان ەسەگى.
ەر ىزدەپ ءجۇرمىن ەلى ءۇشىن اتتان تۇسپەگەن،
ىرىتكى سالماي ءىزىن قالدىرعان ىسپەنەن.
ەكپىنى ەمەن جۇلاتىن قايران ەرلەرىم،
الىپ دالامدى الىپ قالعان-دى كۇشپەنەن.
قولىمدا باردا التىننىڭ بىلمەي باعاسىن،
ءقادىرىن بىلمەي قالدىق دەپ قاتتى تىستەنەم.
ولار دا ءقازىر ورتامنان كەتتى كورىنبەي،
التىندى قاتار قويعاننان كەيىن مىسپەنەن.
ارىستارىم-اي شەتىنەن ءبارى ابادان،
قىراعى كوزبەن قيانى شولىپ قاراعان.
بۇرىنعى ەرلەر قورعاعان ۇلت پەن ۇرپاعىن،
بۇگىنگى ەرلەر قاتىنىن سوعىپ ساباعان.
جاۋ كەلسە قارسى شابادى دەگەن باتىرلار،
بىرلىگى كەتىپ، ءبىر-بىرىن العان جاعادان.
قارتتاردى ىزدەيمىن باۋىرى ءبۇتىن، باسى امان،
داۋرەن-اي، شىركىن، عاسىردان ۇزاق جاساعان.
ابىزدارىم-اي، اينالىپ ءتوردىڭ سانىنە،
كۇرەكتەي قولمەن بىلەكتەي مايدى اساعان.
اقىلىن ايتىپ، باتاسىن بەرىپ بارشاعا،
شەجىرەسى مەن تاريحىن تاسقا قاشاعان.
شالدار كوبەيدى ءدىن ەمەس، جىندى دوس ەتكەن،
اراققا بوگىپ، تۇرا الماي جاتقان توسەكتەن.
قارتا ويناپ جۇرگەن قارتتاردىڭ قالماي ءقادىرى
دۋالى اۋزى بوساماي جاتىر وسەكتەن.
سەكسەنگە جاسى، توقسانعا، جۇزگە جەتسە دە،
عۇمىرىن قايتەم قۇلشىلىعى جوق بوس وتكەن.
اجەنى ىزدەيمىن ءاز ءجۇزىن ءاجىم قاپتاعان،
قارىنعا سالىپ ماي مەنەن قۇرتىن باپتاعان.
ساقتاعان ءسۇرىن كەبەجەسىنىڭ تۇبىندە،
نەمەرەلەرىم جەسىن دەپ ءدامىن تاتپاعان.
كەلىنگە سەنبەي كەنجەسىن اسقا تويدىرىپ،
جاقىندارىنىڭ جاي-كۇيىن بىلمەي جاتپاعان.
قازىرگى اجەڭ جەتپىسكە جەتكەن جاسى بار،
قيىلعان قاسى، بويالعان سەلدىر شاشى بار.
مايدىڭ ورنىنا مارگارين الىپ دۇكەننەن،
شايدىڭ ورنىنا شاراپتى ءىشىپ شاشىلار.
نەمەرە ەمەس، مىسىعىن باسىپ باۋىرىنا،
شوبەرە ەمەس، كۇشىگىن كۇتىپ اسىرار.
كەلىن ىزدەيمىن العىسىن ەلدىڭ الاتىن،
جولىڭدى كەسپەي ءيىلىپ سالەم سالاتىن.
قاباعىن شىتپاي قارتايعان اتا-ەنەسىن،
تاماعىن بەرىپ، بارىمەن باپتاپ باعاتىن.
تۇسكەن ءۇيىنىڭ ءتۇتىنىن ءتۇزۋ شىعارىپ،
وشاقتىڭ وتىن ءوشىرىپ الماي جاعاتىن.
قازىرگى كەلىن ءار ايتقان ءسوزىن زاڭ قىلىپ،
كەرىلىپ جاتار ۇيقىسىن ۇزاق قاندىرىپ.
قاۋقارسىز قالعان قارت اتا-ەنەسىن جاقتىرماي،
ايعايى مەنەن ويبايى تۇرار جاڭعىرىپ.
قارا شالدارىم قارا شاڭىراعىن قالدىرىپ،
قارتتاردىڭ ءۇيىن پانالاپ كەتتى-اۋ قاڭعىرىپ.
قىزداردى ىزدەيمىن لايلاتقىزباعان تۇنىعىن،
قىرىق ءۇي بولىپ قاداعالاعان قىلىعىن.
اينادان باسقا اجارىن ەشكىم كورمەگەن،
بەس كۇندە تاراپ، ون كۇندە ورگەن بۇرىمىن.
دومالاق انا، ايعانىم مەنەن زەرەدەي،
اسىلدارىمنىڭ تابا الماي ءجۇرمىن سىنىعىن.
قىزدارىم مىناۋ بوياۋىن جاعىپ ءبىر باتپان،
سىرا ءسىمىرىپ، تەمەكىسىنەن كۇل قاققان.
تۇرمىسقا شىقپاي بالالى بولىپ ۇلگەرىپ،
قىز جىبەكتەرىم قىزىعىن ەرتە ۇرلاتقان.
لايلىمدەر ءلايلىپ، ەڭلىكتەر اشىپ ەتەگىن،
توميريستەرىم تۇنگى كلۋبتاردا ءتۇن قاتقان.
بالانى ىزدەيمىن اتانىڭ اتىن تانىتقان
بەس جاستان بي بوپ وق بويى وزعان حالىقتان.
اياتتا ايتقانداي ەكى جىل بويى ەمىزىپ،
اناسى ونى اق ۋىزىنا جارىتقان.
دارەتىن الىپ، ءداستۇر مەن ءدىنىن دارىپتەپ،
سۇتپەنەن بىرگە سۇيەككە مىنەز دارىتقان.
بالا كوبەيدى بالەنىڭ ءبارىن بىلەتىن،
بەسىكتەن بوقتاپ، ەسىكتەن سىباپ كىرەتىن.
ەكراننان كورگەن قۇبىجىقتارعا ەلىكتەپ،
ەر توستىك جايلى ەرتەگى ايتساڭ كۇلەتىن.
ۇيادا ءجۇرىپ ۇياتتىڭ ۇقپاي نە ەكەنىن،
قيادا ءجۇرىپ قيانات جاساپ جۇرەتىن.
ءدىنىمدى ىزدەيمىن ءسان ءۇشىن ساقال قويماعان،
ءوز باسىن ەمەس، كوز جاسىن ەلدىڭ ويلاعان.
ءداستۇر مەن ءدىندى قاتار ۇستانىپ، قاستەرلەپ،
«بيدعات» دەمەي ءماۋلىتتى ەل بوپ تويلاعان.
شاريعاتتى ۇقپاي شاھيد بولام دەپ شاتاسىپ،
ءوزى-وزىن جارىپ، ءوز جانىن ءوزى جويماعان.
ءدىنىمىز مىناۋ كىرشىكسىز ءتۇرى كىرلەگەن،
بالاقتى كەسىپ، باقتالاس بولدىق پىرمەنەن.
بابالارىم-اي، حانافي جولىن ۇستانىپ،
ارالارىنا جاۋ تۇگىل داۋ دا كىرمەگەن.
بۇلىكتى سالىپ ءبىر حاديس جاتتاپ العاندار،
ىرىتكى سالىپ ءىبىلىس شىقتى-اۋ ىرگەدەن.
قانشاما جاندى كاپىر دەپ اجال قۇشتىرىپ،
«تاقۋالار» ءجۇر ساۋاپتى تەرىپ تۇرمەدەن.
ءتىلىمدى ىزدەيمىن جۇزىندەي وتكىر شالعىنىڭ،
وسى تىلمەنەن ولشەنەر مەنىڭ بار قۇنىم.
وسى تىلمەنەن ماحامبەتتەر مەن ابايلار،
جىر-داستان ەتىپ جەتكىزە بىلگەن زار-مۇڭىن.
وسى تىلمەنەن ءاز تاۋكە جازىپ جارعىسىن،
وسى تىلمەنەن ابىلاي ايتقان جارلىعىن.
ءبىر اۋىز سوزبەن جىلاعان جاندى جۇباتىپ،
ءبىر اۋىز سوزگە سىيدىرا العان بارلىعىن.
ءتىلىمىز بۇگىن جاي-كۇيىن كەشىپ جارلىنىڭ،
ەندى-ەندى سەزدىك كەڭ دۇنيەنىڭ تارلىعىن.
قازاق بوپ تۋىپ، ورىس بوپ وسكەن جاستارىڭ،
قۇلىپتاپ قويدى ءتىلىمنىڭ قارا ساندىعىن.
قازاقتىڭ ءوزى قازاقتىڭ ءتىلىن مەنسىنبەي،
سوڭىنان ءجۇرمىز اركىمنىڭ تەرىپ قالدىعىن.
كيىمدى ىزدەيمىن قۇندىزدان ەتكەن جاعاسىن،
ويۋدىڭ ءوزى بىلدىرەر كەلگەن دالاسىن.
بەشپەنت پەن قامزول، كيمەشەك پەنەن كەبىستىڭ،
باز كەشىپ ءجۇرمىز بارىندا بىلمەي باعاسىن.
ارباسىپ جاتقان زاماندا مىنىڭ بارلىعىن،
شاڭ باسىپ جاتقان مۇراجايلاردان تاباسىڭ.
وسىنى ويلاپ شاقشا باس بولدى شاراداي،
بارامىز ۇلت بوپ بالىنان بەزگەن اراداي.
ساپتاما ەتىك ساندىقتىڭ جاتىپ تۇبىندە،
جاۋلىعىڭ قالدى شاڭ سۇرتۋگە دە جاراماي.
ناۋرىز كەلسە، شاپانىن شالدار ىزدەيدى،
جاڭا جىل كەلسە، ماسكاسىن كيگەن بالاداي.
قازىرگى بيلەر پارامەن تاپقان پايداسىن،
جاسىرىپ ءىستى، اسىرىپ جۇرتتان ايلاسىن.
شەرىنە ەمەس، شەنىنە قاراپ ادامنىڭ،
كەدەيدەن گورى جوعارى قويعان باي باسىن.
قيامەت كۇنى بولاتىن سوتتان قايمىعىپ،
قاق جارعان قىلدى قازىبەكتەرىم قايداسىڭ؟!.
الدىمدا ءالى ارايلاپ اتىپ ءبىر تاڭىم،
كۇڭىرەنىپ ەمەس، كۇلىمدەپ ايتار جۇرت ءانىن.
بۇل ماڭدا ەشكىم بارىڭدى تارتىپ المايدى،
تۇرعاندا امان تۇعىرى بيىك سۇلتانىم.
تاۋبەڭە كەلىپ، قۇدايعا جاسا قۇلشىلىق،
جوق بولىپ ەگەر كەتپەسىن دەسەڭ ۇرپاعىڭ!
ۇسىنعان: ماقپال سەمباي
پىكىر قالدىرۋ